Kars Güncel- Sabah Gazetesi yazarı, duayen gazeteci Yavuz Donat Kurban Bayramı öncesinde ziyaret için geldiği Karsı kaleme aldı. Kurban bayramına 4 gün kala Kars'a gelerek Karsın önemli turizm tesislerinden olan Kar's Otel'de konaklayan duayen gazeteci Yavuz Donat'ın sizler için derlediğimiz dört günlük yazısı.
Yavuz Donat / 15 Temmuz Şehitler Lisesi 31 Ağustos 2017
Kurban Bayramı öncesi Kars'a gidişimizin nedeni "Kurban ekonomisi."
Kars'ı... Çevresini... Gezdik... Bölge halkını dinledik.
Bu arada "Beğendiğimiz görüntülere" de rastladık.
Örneğin...
Havaalanı yolunda... Adliye yakınında... Bir lise... "15 Temmuz Şehitler Lisesi."
Lisenin bahçesinde "Yön gösteren tabelalar" var.
Bir tabela Ankara yönünde... Tabelada "ODTÜ... 1.090 kilometre" yazılı.
Diğer tabela... İstanbul yönünde... "İstanbul Üniversitesi 1.436 kilometre."
Öğrencilerine "ODTÜ'yü... İstanbul Üniversitesi'ni hedef gösteren" lisenin müdürünü ve öğretmenlerini kutluyoruz.
Yabancı Uyruklu Çobanlar
Kars... Ardahan... Iğdır... Bu üçgende "Hayvancılık" çok önemli.
Bölge ekonomisi hayvancılığa endeksli.
Kars ve Ardahan'da "Büyükbaş" daha çok.
Iğdır'da ise "Küçükbaş."
Üç şehrimizde 1 milyona yakın büyükbaş, 1.5 milyon civarında küçükbaş hayvan olduğunu söylersek, hayvancılığın bu coğrafyadaki yeri daha iyi anlaşılır.
"Besicileri" dinlerken... Bir şey dikkatimizi çekti.
Çoğu... "Çoban bulamamaktan" şikâyetçi.
Bölgedeki çobanların bir kısmı İranlı, Azerbaycanlı, Afganistanlı, Suriyeli.
İlginç değil mi?
Masa Başı
İşsizlik yaygın... Fakat...
Çok kişi "İş beğenmiyor."
İş arayan "Belediyede... Hastanede... Veya bir başka kamu kurumunda" çalışmak istiyor.
Yani... "Masa başı olsun... Cumartesi pazar tatil olsun."
Bu durumda... Besici, hayvanları güdecek çoban bulamıyor.
Bulacak olsa bile... "Çalışma koşullarını... Ücreti" işveren değil, "Çoban belirliyor."
Çobanın Şartları
Digor'un yaylalarında... Hanlar bölgesinde... Selim'de... Allahuekber Dağları'nda... Arpaçay'ın köylerinde... Kağızman'da... Hayvancılık yaygın.
Köye çoban lazım... Aranıyor, bulunuyor.
Ve çoban "Şartlarını" söylüyor:
Gelirken 500 koyunumu da birlikte getiririm... Sizin meralarınızda bedava otlatırım.
Köyün hayvanlarını güderim... Hayvan başına sezon için (1 Mayıs - 30 Ekim) 80 lira alırım.
Köyde ev isterim... Taşınma parası isterim.
Ölen ve çalınan hayvan olursa sorumluluk kabul etmem.
Çobanlığa başladıktan 1 ay sonra paramın yarısını alırım... Diğer yarısını da sezon bitmeden.
Bölgede... Besicinin söylemiyle... "Yalvar yakar çoban bulunuyor."
Kaşar Ekonomisi
Yılların peynircisi Murat Koçak'a göre... "Peynir piyasası iyi."
Koçak "Son iki yıl iyi geçti... Önümüz de iyi görünüyor" diye konuşuyor.
Kaşar... "Mayıs, haziran, temmuz sütünden" yapılıyor.
Süt alımı "1 Mayıs'ta" başlıyor.
Temmuz sonundan itibaren kaşar, soğuk hava deposunda "Dinlenmeye" bırakılıyor.
"Coğrafi işaret" deseniz var... "Tanıtım" deseniz başarılı.
Özetle... "Peynirci halinden memnun."
Kültür Turizmi
Ağustosun sonuna geldik... Otelciler 2017'nin ilk 8 ayını nasıl geçirdiler?
Soruyu kaldığımız otelin genel müdürüne sorduk.
Büyük Kale Otel'in genel müdürü İsmail Meriç dedi ki:
Otellerde doluluk yüzde 70'in altına düşmedi.
Kültür turizmi... Doğu Karadeniz... Oradan Batum'a... Sonra Kars'a... Ardından Erzurum'a... Turlar hiç eksilmedi.
Kahvaltı için Kar's Otel'e gittik... Genel Müdür Mehmet Duman ile sohbet ettik.
Sonra Çeltikov Otel'de kahve içtik... Otelin sahiplerinden Gaffar Demir'in kahvesini içtik.
Otelciler "Çok şükür, işler yolunda gidiyor" diyorlar ve sonra da... "Beklentilerini" söylüyorlar:
- Memleket iyi olsun... Terör sona ersin... Huzur gelsin.
Gündem Farkı
Siyasetin gündemi farklı... Ege sahillerinde tatil yapanların gündemi farklı.
Karslı'nın gündemi ise... Hepsinden farklı.
Kars'ta sabah akşam siyaset konuşulmuyor.
Kars'ta konuşulanlar...
"Hayvan... Yem... Yaklaşan kış... Hayvancılık... Kaz... Kaşar peyniri... Bal..."
Yerel Politika
Kars'ta Ak Parti var... "Lokomotif" Ahmet Arslan... Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı.
MHP de var... Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta MHP'li.
HDP... Milletvekili bile var... Ayhan Bilgen.
Ya CHP?.. Ana Muhalefet Partisi CHP'yi Kars'ta ara ki bulasın.
Yavuz Donat / 30 Ağustos Atatürk Caddesi 30 Ağustos 2017
Zafer Bayramı'nı coşkuyla kutlarken serhat şehri Kars'tan bir "Cadde tabelasını" paylaşalım.
Cadde... "Atatürk Caddesi." Tabelada "Atatürk'ün kalpaklı resmi" var.
Altında da Atatürk'ün sözü... Türkçe-İngilizce:
"Ya istiklal ya ölüm... Either freedom or death."
Altında da Atatürk'ün sözü... Türkçe-İngilizce:
"Ya istiklal ya ölüm... Either freedom or death."
Bayram Sohbeti
Çifte bayram... Bugün 30 Ağustos Zafer Bayramı... Yarından sonra Kurban Bayramı.
Bayram sevinci... Bayram hazırlığı... Bayram sohbeti... "Kars hareketli."
Sohbetlerde "Kurbanlık fiyatları" da konuşuluyor, "Siyaset" de.
"Ekonomi" de konuşuluyor, "Turizm" de.
Tabii "FETÖ... Darbe... Yargılamalar" konusu da.
15 Temmuz'da tankları sokağa çıkaran eski generalin davası sonuçlanmış... Ağırlaştırılmış müebbet.
Sonuçlanan başka davalar da var... 18 yıl hapis... Ya da 20 yıl.
"Bu konu" konuşulurken Karslı'nın biri dedi ki:
- Darbeci eski general 15 Temmuz gecesi tankları sokağa çıkardı... Tam bir yıl sonra da mahkeme darbecinin mahkûmiyet kararını açıkladı... 14 Temmuz Cuma günü.
Milli İradenin Zaferi
Kahvelerde, dükkânlarda, duvarlarda, vitrin camlarında hep aynı afiş.
"15 Temmuz Milli İradenin Zaferi" afişi.
Caddelerde... Geçen gelişimizde bayrak asılıydı.
Şimdi yine bayrak asılı.
Kars'ta nereye baksanız... Bayrak görürsünüz... Darbeye tepki afişi görürsünüz.
Araçların arka camları da öyle... Ya bayrak var... Ya da şehit astsubay Ömer Halisdemir'in resmi.
İnkar... Ve Sonrası
Günlerce Sincan'a gittik ya... Mahkemeye... "Akıncı Üssü Davası'nı" izlemeye...
Karslılar bize "Sincan'ı sordular."
Biz de Karslılar'a...
"Kars'taki davaları" sorduk...
Anlattılar:
- Üst rütbeliler her şeyi inkâr ediyorlar... Fakat mahkemenin elinde "Darbeci subayların toplantı fotoğrafları" var... Hatta... "Toplantıdaki konuşmaların kayıtları" bile var.
Ötekiler
Astsubaylar... Uzman çavuşlar... Onlardan da "Yargılananlar" var.
Onlar "İnkâr etmiyorlarmış."
"Emir aldıklarını" söylüyorlarmış.
"Darbeden haberimiz yoktu... Bize terör saldırısının olduğu söylendi... Alarm verildi... Onun için kışladan çıktık... Sonra gerçeği öğrendik... Ve halka ateş etmedik" diyorlarmış.
Gerçekten de... Kars'ta "Halka kurşun sıkılmadı."
Ekonomi
Çarşı, pazar hareketli... Bayram bereketi.
Besicilerin yüzü gülüyor... Kars'tan diğer şehirlere hayli "Kurbanlık" gönderilmiş... Çoğu "Büyükbaş."
Çarşıda çok kişi "Okulların açılmasını bekliyoruz... Özellikle de üniversiteyi" dedi.
Kars-Kafkas Üniversitesi'nin 19 bine yakın öğrencisi var.
Üniversite öğrencileri şehir ekonomisine canlılık getiriyorlar.
Umut Dünyası
Dükkânın camında bir yazı asılıydı.
Sayısal Loto'da "Kars tarihinin en büyük ikramiyesi" bu kuruyemişçi dükkânında oynanan lotoya çıkmış.
Kars'ta... "Milli Piyango'ya... Sayısal Loto'ya" ilgi büyük.
Ne demişler?... "Ümit fakirin ekmeği, ye Memet ye."
Siyaset
Halkın öncelikli gündem konuları içinde siyaset yok... Seçim hiç yok.
Halk "Geçimi" konuşuyor.
Kış yaklaşıyor... "Kışa hazırlık" konuşuluyor.
Ve bir de "Hizmet... Yatırım" gibi konular üzerinde duruluyor.
Herkes "Bakü- Tiflis- Kars Demiryolu Projesi"nin bir an önce bitirilmesini bekliyor.
Karslı... Bu proje gerçekleşince "Kars'ın uçacağını" düşünüyor.
Yavuz Donat / Kars'ta Neler Dinledik 29 Ağustos 2017
Kurban Bayramı'na üç gün kaldı... "Kurbanlık piyasası" çok canlı.
Hayvan Pazarı'nda kurbanlık satanlarla konuşurken...
Besicinin biri yanımıza yaklaştı:
- Kayseri'ye canlı hayvan satıyoruz... Sonra da Kayseri'den sucuk alıyoruz... Ne olur yazın, Bakan Bey'den, Kars'a sucuk fabrikası yapmasını istiyoruz.
- Hangi bakandan?
- Ahmet Arslan'dan.
İlginçtir... Karslı'nın başı ağrısa, aspirini Ahmet Arslan'dan bekliyor.
Sucuk Fabrikası
Kars'a "Sucuk fabrikası" isteyen besiciye destek veren çok... Öteki besiciler... Kurbanlık almaya gelenler... Herkes.
Diyoruz ki:
1. Devlet artık ekonominin ana aktörlerinden değil.
2. Hele sucuk fabrikası yapmak devletin hiç işi değil.
3. Ayrıca... Ahmet Arslan... Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı... Sucuk konusu onun bakanlığının ilgi alanında değil.
Biz "Değil... Değil" diye sıralarken... Kars Oteller ve Lokantalar Derneği Başkanı Halit Özer araya girdi:
- Abi, Karslı her şeyi Ahmet Arslan bakanımızdan istemeye alıştı.
Karslının biri, hemen destekledi:
- Başka kimden isteyeceğiz ki?.. Başka kimimiz var ki?
Ani Ören Yeri
Hayvan pazarında "Kısır bir dişi düve" satılıyor... 450 kilo... 7.500 liraya.
Biz bu satışla...
Satıcıyla alıcıyla... Hayvan pazarlığıyla ilgilenirken...
"Ben turizmciyim" diyen bir Karslı yaklaşıyor.
Ve anlatmaya başlıyor:
Ani Ören Yeri geçen yıl UNESCO'nun "Dünya Kültür Mirası" listesine girdi... 15 Temmuz'da.
Aynı akşam "Darbe girişimi" oldu.
Bu nedenle "UNESCO olayını" duyuramadık... "Kutlamasını" yapamadık.
Konu Kars turizmi için çok önemli... "Ahmet Arslan Bakanımız bu konuya bir el atıverse..."
Varsa Ahmet Arslan Yoksa Ahmet Arslan
Sevilmek güzel şey...
Karslı "Ahmet Arslan'ı seviyor." Kars'ta birinin ayağı kaldırım taşına takılsa... Düşse... Ayağa kalkmak için "Ahmet Arslan'ın el uzatmasını" bekliyor.
Ahmet Arslan, Karslı için "Tam teşekküllü hastane" gibi.
Ne diyelim?.. Allah yardımcısı olsun.
Davetiye
Akşam otelde turizmcileri dinledik... Otelcileri... Tur operatörlerini... Mihmandarları... Turizmle ilgili herkesi.
"Önemli bir istekleri olduğunu" söylediler:
Ani Ören Yeri'nde "Ebul Manucehr Camii" var... Anadolu'da Türkler tarafından yapılan ilk cami.
Tarihi cami şu anda "Koruma altında."
Ahmet Arslan Bakanımız, Kurban Bayramı'nda Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş'u da yanına alsa... Bayram namazını bu camide kılsalar...
"Kars'ta turizm patlar." Kars'ta kiminle sohbet ettiysek... Mutlaka Ahmet Arslan'ın kulakları çınlatıldı.
Yol
Şehir içinde yol yapılıyor... Gerekliydi... İyi oluyor.
Kar's Otel'in Genel Müdürü Mehmet Duman "Allah Ahmet Arslan Bakanımızdan razı olsun" diyor:
Bu yolu yapmak belediyenin görevi... "Ama belediyenin yol yapmaya gücü yetmiyor ki."
Onun için yolu "Karayolları" yapıyor.
Eğer Ahmet Arslan Bakanımız olmasaydı, Karayolları, "Kars'ın şehir içi yollarıyla ilgilenir miydi?"
Tekne Gezisi
Arkadaşlar "Çıldır Gölü'ne" gitmemizi önerdiler.
"Tekne gezisi yapalım" dediler.
Çıldır Gölü'ne "İskele" yapılmış.
İki "Gezi teknesi" getirilmiş.
"Kimin" eseri?... Bildiniz...
Ahmet Arslan'ın.
Beğendik
Gazi Ahmet Muhtar Paşa... Osmanlı'nın "Kafkasya cephesi komutanı."
Kars'ta onun adını taşıyan ilköğretim okulu da var... Lise de... Cadde de.
Gazi Ahmet Muhtar Paşa'nın konağı restore edilmiş... Bir katı sergi salonu, diğer katı müze.
Ayrıca...
Kars Kalesi'nin eteğindeki derme çatma yapılar yıkılıyor... Tarihi evler restore ediliyor.
Tarihi köprü, tarihi hamam... Hepsi elden geçiriliyor.
Gördük... Beğendik.
Bizi gezdirenler... "Ahmet Arslan Bakanımız sayesinde" dediler.
Yavuz Donat / Neden Kars 28 Ağustos 2017
Hayvancılık denilince... Kars, Erzurum, Konya, Balıkesir ilk akla geliveren iller.
Kars Ziraat Odası Başkanı Adem Ertaş dedi ki:
İl genelinde 550 bin büyükbaş, 650 bin de küçükbaş hayvan var.
Kars'tan her yere hayvan gider...
Konya'ya... Bursa'ya... Ankara'ya.
Büyük şehirlerdeki besicilerin yarıya yakını Karslı'dır.
Bayram öncesi 200-250 bin büyükbaş kurbanlık Batı illerine satılır.
İşte "Serhat şehri" Kars'a gelmemizin nedeni.
Kaynak: Sabah Gazetesi / Yavuz Donat
31.08.2017 13:11:57